Logopedia
Domowe ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne Prosimy o pobranie pliku: Domowe ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne...
Zajęcia z logopedą Panią mgr Sylwią Szczepanik-Pietrzak
s.szczepanikpietrzak@zpm5.elodz.edu.pl
W tym tygodniu wzbogacamy słownictwo i kategoryzujemy. A to oznacza, że czeka na Was smaczna piosenka :-) Można tańczyć i śpiewać, ale koniecznie trzeba też wsłuchać się w słowa piosenki, żeby rozwiązać nasze zadanie.
Dzieciaki!
1) Wymieńcie z pamięci jak najwięcej owoców i warzyw wyśpiewanych w piosence.
2) Podzielcie je na owoce i warzywa osobno, a potem narysujcie.
3) Teraz wymieńcie 5 owoców i 5 warzyw, o których w piosence nie wspomniano.
4) Na koniec wymieńcie 3 owoce żółte, 3 czerwone, 3 warzywa zielone i 3 białe (niekoniecznie z piosenki)
oraz
5) Spróbujcie wymienić jak najwięcej owoców i warzyw zaczynających się na każdą z liter alfabetu (tu można zaprosić do zabawy Rodziców) :-)
Przyznajcie, że dzięki rysunkom jest Wam trochę łatwiej :-)
Dla chętnych dodatkowe zadanie: wymieńcie jak najwięcej słodkich owoców i długich warzyw.
Dobrej zabawy!
https://www.youtube.com/watch?v=5IQBQBvgjrg
„Alfabet warzywno-owocowy” (Drobnutki, www.nutkosfera.pl)
https://www.facebook.com/terapiamalucha/photos/a.485530928305882/1412335432292089/?type=3&theater
źródło: www.zatokaempatii.com
https://blizejterapii.blogspot.com/2015/09/gora-lodowa-dzieciecej-zosci.html
źródło: www.blizejterapii.blogspot.com
Każdego roku, zawsze wiosną 22 kwietnia na całym świecie obchodzimy Dzień Ziemi. Celem jest -ogólnie mówiąc- promowanie postaw proekologicznych. W tym roku nie mogłam wpleść tematu dbania o planetę w zajęcia logopedyczne, z przyczyn oczywistych. Postanowiłam więc zaprosić Państwa i Dzieci do wspólnego śpiewania i tańczenia przy piosence „Dbaj o Ziemię” oraz do wysłuchania i obejrzenia bajki edukacyjno-proekologicznej. Na zajęciach z pewnością rozmawiałabym z dziećmi o tym, jak duży wpływ mamy na czystość naszej planety każdego dnia. Czym jest ekologia? Co to znaczy „być eko”? W jaki sposób możemy dbać o środowisko (poza segregacją śmieci)? itd. W ten sposób wzbogacamy wiadomości i zasób słownictwa dzieci, rozwijamy mowę zdaniową i dobrze się bawimy. A więc: dobrej zabawy!
Bajka edukacyjna - proekologiczna
Piosenki najlepsze dla dzieci - Dbaj o ziemię
Jak stymulować percepcję słuchową?
Percepcja słuchowa to proces rozpoznawania, różnicowania, zapamiętywania, analizowania i syntetyzowania dźwięków. Stymulacja słuchowa rozpoczyna się już w łonie matki, bowiem dziecko zaczyna słyszeć pierwsze dźwięki ok. 6-go miesiąca życia płodowego i każdego dnia tę umiejętność doskonali. Ćwiczenia percepcji słuchowej można rozpocząć w zasadzie na każdym etapie rozwoju malucha, ale im wcześniej zaczniemy, tym lepsze rezultaty osiągniemy w przyszłości.
Oto kilka pomysłów na ćwiczenia percepcji słuchowej w zaciszu domowym:
1) Różnicowanie dźwięków otoczenia
- wysłuchiwanie, różnicowanie i nazywanie dźwięków różnego pochodzenia np. odgłosy kroków czy pojazdów, stuknięcia, szelest papieru, skrzypienie drzwi
- wysłuchiwanie, różnicowanie i nazywanie dźwięków przyrody np. odgłosy ptaków, „bębnienie” deszczu o parapet
- wysłuchiwanie, różnicowanie i nazywanie dźwięków różnych instrumentów
- wysłuchiwanie, różnicowanie i nazywanie lub naśladowanie dźwięków mowy różnych osób np. dorosły – dziecko, babcia – dziadek, głos smutny – wesoły itp.
2) Ćwiczenia rytmiczne
- słuchowa analiza i naśladowanie rytmu przez wyklaskiwanie, tupanie, wystukiwanie
- odtwarzanie usłyszanych dźwięków przez powtórzenie sekwencji z zachowaniem właściwej kolejności
3) Różnicowanie i syntetyzowanie dźwięków mowy
- powtarzanie ciągów słownych (dni tygodnia, pór roku, cyfr)
- kończenie wyrazów (cze-ko-la-?, ży-ra-?)
- różnicowanie wyrazów podobnie brzmiących (nos – noc, buty – budy)
- dzielenie wyrazów na sylaby, zdań na wyrazy itp.
- wyodrębnianie sylab i głosek na początku, w środku i na końcu wyrazu
- wyodrębnianie wyrazów, które zaczynają się tą samą sylabą np. pudełko, pustka, puszek
- synteza wyrazów z usłyszanych sylab
- nauka wierszyków, rymowanek i piosenek na pamięć, z zachowaniem rytmu i intonacji
Jak się mądrze z dzieckiem bawić? Zabawy wspomagające rozwój mowy.
U zdrowego dziecka, którego rozwój przebiega w sposób prawidłowy, nauka komunikowania się z otoczeniem przebiega samoistnie. Nauka ta jednak potrzebuje wsparcia poprzez zabawy i gry trenujące koncentrację, uwagę słuchową, pamięć, percepcję wzrokową i operacje myślowe. Wszystko to sprzyja przyswajaniu języka i rozwijaniu myślenia dziecka. Dodatkowo, takie rozwijające zabawy zbliżają i tworzą wspaniałe wspomnienia :-)
Opowiadamy
Pomiędzy drugim a trzecim rokiem życia duże znaczenie ma oglądanie obrazków i historyjek obrazkowych. Rodzic siada obok dziecka i z żywą intonacją komentuje wspólnie oglądane ilustracje. Wykorzystujemy wyrażenia dźwiękonaśladowcze (kaczka mówi kwa-kwa-kwa, tata puka do drzwi puk-puk), obrazując gestami opowiadane czynności (babcia patrzyła daleko w niebo na ptaszki – patrzymy ponad naszymi głowami, osłaniając oczy dłonią). Z czasem coraz częściej opowiadajmy, a dopiero po chwili pokazujmy opowiadany obrazek. Z czasem to dziecko zacznie samo chętnie nas w tym wyręczać, a nawet powtarzać odgłosy czy nazwy przedmiotów.
Rysujemy
Rodzic posługując się szablonami odrysowuje kształty zwierząt, ludzi, kwiatów, zabawek i innych przedmiotów. Po narysowaniu konturów odkłada kredkę i prosi dziecko, aby pokazało, co trzeba teraz zrobić. Jeśli dziecko pokazuje np. ucho, rodzic najpierw powtarza kilka razy proste zdanie „tu jest ucho”, a dopiero potem to ucho rysuje w odpowiednim miejscu. Zabawę można kontynuować wykorzystując plastelinę, ciasto, rysowanie palcem po piasku czy naklejanie elementów kolorowego papieru.
Słuchamy
Chodzimy z maluchem po mieszkaniu w poszukiwaniu dźwięków. Inicjujemy powstawanie niektórych np. stukając butami o podłogę czy odkręcając wodę; słuchamy razem z dzieckiem i nazywamy czynność np. buty stukają, woda szumi. Następnie pytamy: co tu stuka? Buty stukają. Co tu szumi? Woda szumi. Nie spieszmy się, dajmy dziecku czas na odpowiedź. Na początek wystarczy: buty, woda.
Memory
Szukamy par takich samych obrazków. Mogą być to obrazki z tylko jednej kategorii (np. zwierzęta), jak też z kilku jednocześnie (np. owoce i warzywa). Spośród kartoników ułożonych obrazkami do dołu, każdy kolejno podnosi po dwa, starając się trafić na dwa identyczne. Niepasujące są odkładane w te same miejsca. Wygrywa ten, kto zbierze więcej par. Im młodsze dzieci, tym mniej elementów wykorzystujemy w zabawie. I tak doskonale ćwiczymy koncentrację uwagi, pamięć wzrokową i dodatkowo poszerzamy zasób słownictwa, jeśli za każdym razem obrazki nazywamy.
Domino
Wykorzystujemy tu obrazkowy zestaw domino, w którym poziom przedstawionych obrazków jest adekwatny do wieku dziecka. W zabawie z dwulatkiem mogą to być zwierzęta, zabawki i podstawowe przedmioty codziennego użytku (gąbka, poduszka, buty, mydło, kubek). W zabawie z dzieckiem trzyletnim możemy włączyć ubrania (koszulka, spodnie, czapka) czy pogodę (słońce, gwiazda, chmura, tęcza). Wiadomym jest, że dzieci w tym wieku nie wymówią poprawnie wspomnianych nazw. Ważne jednak, że będą je znały, a także znały ich przeznaczenie.
Dzisiaj dalszy ciąg propozycji zabaw i ćwiczeń, którymi w radosny a zarazem skuteczny sposób możemy wpłynąć na rozwój mowy naszego dziecka.
Śpiewamy
Tak, bez względu na poziom naszych umiejętności wokalnych. Ważne, aby piosenka była dostosowana do wieku dziecka zarówno pod względem słownictwa, jak i linii melodycznej. Celem tej zabawy jest sprowokowanie dziecka do naśladownictwa i wokalizacji. Większość piosenek możemy zilustrować ruchem, dzięki czemu ćwiczymy przy okazji koordynację słuchowo-ruchową i ułatwiamy dziecku zapamiętanie.
Czarujemy
Na dywanie, stole układamy różne przedmioty: jabłko, misia, kubek, kulkę, łyżkę, kredkę. Przyglądamy się, starając się wszystkie zapamiętać. Gdy dziecko odwraca się plecami, rodzic chowa jedną z leżących rzeczy. Zadaniem dziecka jest odgadnięcie, jaki przedmiot zniknął. Jeszcze lepiej, gdy dziecko dodatkowo powie, do czego „niewidzialny” przedmiot służy. Oczywiście, że potem zamieniamy się rolami :-)
Naśladujemy
Z pudełka czy torebki wyjmujemy obrazki przedstawiające przedmioty lub właśnie prawdziwe przedmioty. Nazywamy je razem z dzieckiem, a następnie ilustrujemy dźwiękiem i ruchem. W ten sposób usprawniamy narządy artykulacyjne, a więc wargi, język, podniebienie, policzki.
Przykłady:
całuski – cmokamy wysyłając buziaczki w stronę mamy
pociąg – naśladujemy jadący pociąg z jednoczesnym wypowiadaniem „ciuch-ciuch”
bębenek – uderzamy naprzemiennie dłońmi o podłogę wymawiając przy tym „bum-bum”
lizak – naśladujemy lizanie, przesuwając językiem po podniebieniu przy szeroko otwartych ustach
piłka – podskakujemy, wołając „hop! Hop!”
chomik – nadymamy policzki i powoli wypuszczamy powietrze
Wszystkie zabawy typu „W przedszkolu”, „Zakupy”, „U dentysty” itp., a więc zabawy, w których dziecko wchodzi w jakąś rolę, znakomicie rozwijają umiejętności językowe; uczą przy tym naprzemienności i czekania na swoją kolej. Tutaj zamieniamy się z dzieckiem rolami: raz ono jest sprzedawcą, a zaraz kupującym. Poszerzamy zasób słownictwa, rozwijamy rozumienie i uczymy ról społecznych.
Zapobieganie wadom wymowy
Świadomi rodzice stymulują prawidłowy rozwój mowy dziecka od chwili jego poczęcia. Częste kontakty słowne z otoczeniem przyspieszają rozwój mowy dziecka, a rodzice – z faktu, że od momentu narodzin pociechy przebywają z nią najdłużej, mają największy wpływ na rozwój samego dziecka, w tym także jego mowy.
tego NIE róbmy:
- rozmawiając z dzieckiem unikajmy tzw. spieszczeń
- nie uciszajmy dziecka nawet, jeśli naprawdę dużo mówi ;-) Słuchajmy i zadawajmy pytania, bo tym sposobem przyczynimy się do korzystnego rozwoju mowy
- nie karzmy za wadliwą wymowę, bo przestanie do nas mówić
- nie wymagajmy zbyt wczesnej artykulacji poszczególnych głosek, bo nieprzygotowany narząd artykulacyjny zacznie je zniekształcać
- zwróćmy uwagę, aby dziecko nie ssało palca i -najpóźniej do 2 r.ż. pożegnajmy butelkę ze smoczkiem; wyeliminujemy wtedy w znacznej mierze ryzyko wystąpienia np. seplenienia międzyzębowego
- dbajmy o uszy maluchów, gdyż zbyt głośne dźwięki i nieleczone choroby uszu mogą prowadzić do niedosłuchu, a dalej do zaburzeń artykulacyjnych
TAK, to właśnie róbmy:
- mówmy do dziecka jeszcze w jego okresie prenatalnym i kontynuujmy po jego narodzinach
- budujmy krótkie, poprawne językowo zdania
- mówmy spokojnie, niezbyt szybko, nie za głośno i modulujmy głos
- mówiąc do naszego malucha dajmy mu możliwość obserwowania naszych twarzy – obserwuje pracę artykulatorów
- czytajmy mu bajki i wierszyki; oglądając obrazki nazywajmy przedmioty czy opisujmy za pomocą prostych zdań przedstawione tam scenki
- uczmy gryźć, żuć, dmuchać, parskać, cmokać (tyle zabaw można wymyślić!) :-)
- bawmy się paluszkami np. lepiąc ludziki z ciastoliny lub prawdziwe pierożki w kuchni, malując palcami, przypinając pranie klamerkami
- zachęcajmy do mówienia i chwalmy każde osiągnięcie w tej dziedzinie :-)
- Jeśli dziecko często nie słyszy, co do niego mówimy lub reaguje z dużym opóźnieniem; oddycha ustami, a nie nosem – udajmy się do pediatry
- Uczmy dbałości o higienę jamy ustnej; w przypadku wady zgryzu lub uzębienia udajmy się do stomatologa, ortodonty, gdyż nieskorygowane wady mogą być przyczyną zaburzeń artykulacyjnych.
A więc: mądrej zabawy! :-)
Opracowała: mgr Sylwia Szczepanik-Pietrzak
neurologopeda, www.sylogos.pl
fb.me/sylogospl